Büyük çoğunluğu sürücü hataları ve araçlardaki donanım eksikliği olan ve ülkemizde binlerce insanın yaralanmasına, sakatlanmasına ya da hayatını kaybetmesine yol açan trafik kazaları sonucunda aynı zamanda yüksek miktarlarda maddi hasarlar meydana gelmektedir. Ülkemizde 2017 senesinde TÜİK verilerine göre 182 bin 669 adet ölümlü yaralanmalı olmak üzere 1 milyon 202 bin 716 adet trafik kazası meydana geldi. Bu kazalarda toplam 7 bin 427 kişi hayatını kaybetti. Yine bu kazaların %89,9’u sürücü kusurları sonucunda meydana geldi. Bizde bu makalemizde ülkemizde en yaygın hukuki sorunlardan biri olan trafik kazası tazminat davası ve bu davanın nasıl şekillendiğini anlatmaya çalıştık.
Borçlar Kanununda Tazminat
Tazminat davalarının açılabilmesinin hukuki gerekçesi Borçlar Kanunun da haksız fiilin düzenlendiği m.49’da ‘Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar verende, bu zararı gidermekle yükümlüdür.’ Kanunda belirtildiği üzere bir kişi kusurlu ve hukuka aykırı bir eylemle başkasına zarar verirse bu zararın tazmininden sorumludur.
Trafik Kazası Tazminat Davası
Eğer trafik kazası yaralanmayla sonuçlanmışsa yaralanan kişi maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Yaralanan kişi yaralanması nedeniyle uğradığı iş gücü kaybı nedeniyle örneğin bir futbolcunun trafik kazası sonucunda ayağını kırması sonucunda maddi tazminat davası, kaza nedeniyle yaşadığı kendi ve yakınlarının yaşadığı üzüntü nedeniyle manevi tazminat talep edebilir. Yaralanan kişinin yakınlarının manevi tazminat talep edebilmesi için yaralanmanın ağır olması gereklidir. Burada ağır olmasından kasıt kişinin bir organını veya duyusunu kaybetmesi olarak kabul edilmiştir. Örneğin ayağı kırılan futbolcunun sinirlerinin zarar görmesi nedeniyle kötürüm kalması gibi durumlar.
Trafik kazaları sonucunda ortaya çıkan en ağır sonuç olan ölümlü kazalarda, ölen kişinin yardımını alan herkes maddi ve manevi tazminat davası açabilir örneğin ölen futbolcunun nişanlısı, burs verdiği yeğeni, burs verdiği öğrenciler gibi. Bu durumda tazminata karar verilebilmesi için ölen kişiden maddi destek alındığının ispatı şarttır. Bu destekten yoksun kalanların alacakları tazminata destekten yoksun kalma tazminatı denilmektedir.
Yukarıda anlattığımız kişiler dava açabilecek kişilerdi şimdi ise dava açılabilecek kişileri inceleyeceğiz.
Bilindiği üzere tazminat davasının dayanağı haksız fiil sorumluluğudur. Bu sorumluluk sonucunda sürücüye (kaza sırasında aracı kullanan kişi), aracın sahibine (aracın ruhsatı üzerine olan kişi), aracı işletene (örneğin bir firmaya ait servis aracının karıştığı kazada), sigorta şirketine (kasko, trafik sigortası gibi sigortaları yapan şirket) dava açılabilir.
Trafik Kazası Tazminat Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Eğer trafik kazası yaralanmalı ya da ölümlü ise açılacak tazminat davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Aynı zamanda dava trafik sigortasını yapan şirkete açılacaksa burada Asliye Ticaret Mahkemesi görevlidir.
Yaralanmalı ya da ölümlü trafik kazalarında birden çok yetkili mahkeme vardır. Bunlardan ilki davalının veya davacının ikametgahının bulunduğu yerdeki mahkemelerde, ikincisi kazanın meydana geldiği yer mahkemesinde, üçüncü ise sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabilir. Örneğin merkezi İstanbul, Maltepe’de bulunan X sigorta şirketine karşı İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesinde maddi ve/veya manevi tazminat davası açılabilir.
Yaralanmalı Trafik Kazası Tazminat Davasında Hangi Zararlar İstenebilir?
-Yaralanan kişinin tedavi masrafları
-Yaralanan kişinin gelir kaybı
-Manevi Tazminat: Yaralanan kişi isteyebilir ayrıca yaralanan kişi eğer organ kaybına uğramışsa veya şiddetli bedensel yaralanma söz konusuysa (örneğin yaralı kişi kaza sonucunda 3 ay komada kalmışsa ve onun desteğiyle hayatını idare ettiren yakınları bu süre zarfında hiçbir desteğini alamamışsa.) manevi tazminat talep edebilirler.
Ölümlü Trafik Kazası Sonucunda Hangi Zararlar Tazminat Olarak İstenebilir?
-Ölen kişinin tüm cenaze masrafları
-Eğer ölen kişi hemen ölmemişse tedavi masrafları
-Manevi Tazminat: Ölümle birlikte duyulan acı, ızdırap sonucunda ölenin yakınları tazminat talebinde bulunabilirler.
-Destekten Yoksun Kalma Tazminatı: Trafik kazası sonucunda ölen kişinin bakımını, masraflarını üstlendiği kişilerin ölüm sonucunda yoksun kaldıkları bedelleri isteyebilmeleri mümkündür. Bu tazminat türü ölen kişinin öbür boyu desteğinden mahrum kalanlar tarafından açılabilir. Örneğin ölen kişiden eğitim hayatı boyunca her ay düzenli olarak burs alan öğrenci okul hayatının sona ereceği tarihe kadarki burs miktarını isteyebilir. Aynı zamanda destekten yoksun kalma tazminatı sadece ölen kişinin akrabaları tarafından açılmaz. Örnekte olduğu gibi ölenin destek verdiği herhangi bir kişide olabilir.
Trafik Kazası Tazminat Davalarında Zamanaşımı Süresi
Trafik kazası sonucunda zarar gören kişi, oluşan zararı ve olayın failini öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl içeresinde dava açmalıdır. Bu süre zamanaşımı süresidir. Kişi uğradığı zararı ve faili daha sonra öğrense dahi her halükarda fiilin işlendiği tarihten itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi vardır.
Sizde trafik kazası nedeniyle açılan tazminat davalarıyla ilgili aklınıza takılan diğer sorular için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Geçirdiğiniz kaza iş yerine ait serviste ya da işle ilgili olarak kullanılan bir araçta gerçekleştiyse iş kazası ile ilgili makalemizi inceleyebilirsiniz.
meraba ben 2013 te trafik kazası geçirdim kaldırımda otururken ehliyetsiz bir çocuk çarptı tazminat davası açtık sigorta istinaf mahkemesinin kararını temyiz etti yargıtaya gidecekmiş dosya Ankara yargıtay 17. hukuk dairesine gidecek ne zaman sonuçlanır ? sonuca tekrar itiraz edebilirler mi?
3 yıl sürer.
Mrhb ben ben 2014 yılında kaza gecirdim 18 yaşından küçük ehliyetsiz bi çocuk bana ters yönden gelerek çarptı yolun kenardaydım 2020 yılı itibariyle açmış olduğum maddi manevi tazminat davasını şükür ki kazandım 6 yıl sonra .simdi de izmir 4.bölge mahkemesine istinafa gitti karşı taraf .ne zaman sonuçlanır böyle bir dava ne yapmam gerekli birde bozulurmu karar acaba istinafta kazanmıştım ben icra takibi bile başlatmıştık hatta
merhaba ruhsatını yeni almış bir meslektaşınızım. ilk davamı almış olmam sebebiyle kafamdaki soru işaretlerini giderirseniz cok sevinirim.muvekkil seyir halinde iken davalı taraf kavşakta geçiş önceliği kuralını ihlal ettiğinden kaza gerçekleşmiş ve muvekkilin kolunda parçalı kırıklar oluşmuş. trafik kaza tutanağında muvekkilin kusuru bulunmamış. karsi sigorta sirketine başka sehirde maddi tazminat davasi acilmis ve halen devam ediyor. (baska avukat yürütüyor)ben kazanın meydana geldiği sehirde yalnızca manevi tazminat davası açıcam.muvekkilin 10 15 bin beklentisi var. ben talep kısmında 20 bin talep edip ona gore harç mi yatırmalıyım yoksa belirsiz alacak vs mi açmalıyım. yardımcı olursanız çok sevinirim.
Manevi tazminat kısmi ya da belirsiz olarak açılamaz. Talebinizin tamamı üzerinden dava açmalısınız.