Hisse devri sözleşmesi, sermaye şirketlerindeki payların devrinin sağlanmasını sağlayan sözleşme türüdür. Bu sözleşmenin şekil şartı, şirketin türüne göre değişkenlik gösterirken düzenlenme yönü ile TTK ve TBK esas alınmıştır. Bu makalemizde bu şirketlerin türleri bakımından hisse devri sözleşmesi hakkında sıkça sorulan soruları cevaplandırmaya çalışacağız. Sizde sormak istediğiniz soruları sayfanın en altından büromuza iletebilirsiniz.
Limited Şirket Hisse Devir Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Esas sermaye payının devri ve devir borcunu doğuran işlemlerin yazılı şekilde yapılması ve tarafların imzalarının noterce onanması gerektiği öngörülmektedir. Aksi şirket sözleşmesinde kararlaştırılmadıkça, pay devrinin gerçekleşebilmesi için genel kurulun onayı gerekmektedir. Şirket sözleşmesinde farklı bir düzenleme yapılmamışsa genel kurul, pay devrine onayı sebep göstermeksizin reddedebilir. Ayrıca şirket sözleşmesiyle payın devrinin tamamen yasaklanması da mümkündür.
Sözleşme düzenleme özgürlüğü payın tamamen serbest devredilebilirliğinden payın tamamen sınırlandırılmasına kadar uzanmaktadır Elbette yapılacak düzenlemeler özel hukukun genel ilkelerine emredici hükümler ilkesine ve eşit işlem ilkesine aykırı olmamalıdır. Payın devrine ilişkin kanuni düzenlemelerden ayrılan hükümler şirket sözleşmesinde öngörüldükleri takdirde bağlayıcıdır. O hâlde salt genel kurul ve müdürler kararıyla ya da bir iç yönergeyle şirketler hukuku düzleminde bağlayıcılığa sahip pay devri hükümleri getirilemez.
Tek Ortaklı Limited Şirket Hisse Devri Nasıl Yapılır?
Limited şirketlerin pay devri için genel kurul onayının tek ortaklı limited şirketlerde daha kolay tezahür ettiğini görmekteyiz. Tek ortaklı şirketler için en büyük kolaylık çağrısız genel kurulun yapılabilmesidir. Tek pay sahibinin de alacağı kararlar genel kurul kararı sayılmaktadır. Tek pay sahibinin genel kurul sıfatıyla alacağı kararların geçerlilik kazanabilmesi için yazılı olmaları şarttır. Genel kurul onayı kendisinde olan tek ortak resmi şekil şartına uyduğu takdirde pay devrini yapabilmektedir.
Limited Şirket Hisse Devri İptali Davası Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Limited şirket hisse devri işlemine karşı açılacak davalarda genel yetkili mahkeme şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesidir.
Limited Şirket Hisse Devri zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Yargıtay esas sermaye payının devri sözleşmesinden doğacak ihtilafların 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu ve sürenin devir pay defterine işlenmesinden itibaren başlayacağına hükmetmiştir.
Anonim Şirket Hisse Devri Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Anonim ortaklıklarda pay devri sözleşmesi açısından kanunda bir düzenleme yer almamaktadır. Devir detaylı bir düzenlemeye sahip iken borçlandırıcı işleme dair düzenlemenin bulunmaması bir taraftan eksiklik iken, diğer taraftan devir serbestisi ile borçlandırıcı işlemde şekil serbestisinin bir yansıması olarak yorumlanabilir. TTK ve diğer kanunlarda özel bir düzenleme yer almaması nedeniyle anonim ortaklık pay devri sözleşmesinin özellikleri için niteliğine uygun düştüğü surette genel hükümlere başvurulması gerekmektedir. Bu kapsamda öncelikli olarak 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu uygulama alanı bulacaktır. Bu noktada, aklınıza hisse devir sözleşmesinin noterde düzenlenip düzenlenmeyeceği ve devre dair genel kurul kararı alınıp alınmayacağı sorusu takılabilir. Limited şirketlerdeki noterce onanma şartı dolayısı ile akla anonim şirketlerin pay devri hususunda da böyle bir hususun olup olmayacağını getirmektedir lakin kanunda TTK’da payların devrine ilişkin bir düzenleme yoktur. Bu nedenle, anonim şirketlerde paylarının devrine ilişkin olarak Hisse Devir Sözleşmesinin noter huzurunda imzalanması ya da noterce tasdik edilmesi şart olmadığı gibi, devrin pay defterine kaydedilebilmesi için genel kurulun onayına da gerek yoktur.
Nama Yazılı Hisse Senedi Devri Nasıl Yapılır?
Nama yazılı pay senetleri, pay sahibinin adını/unvanını içeren, belli şekil şartlarını taşıyan, devirleri özel olarak düzenlenmiş pay senedi türü ve kıymetli evraktır. Bu senetlere ait üç özellik öne çıkmaktadır. Bunlar; ciro edilebilmeleri ortaklık esas sözleşmesi ile devirlerinin sınırlanabilmesi ve pay sahiplerinin ek bir teşhis yöntemi olarak pay defterine kaydedilmesidir.
Nama yazılı pay senetlerinde senetten doğan hakların ortaklığa karşı ileri sürülebilmesi için senedin iktisabı yetmemekte, devralanın pay defterine kaydedilmesi de gerekmektedir. Bir başka ifade ile nama yazılı pay senetlerinin mülkiyeti ciro ve zilyetliğin geçirilmesi ile kanuna uygun iktisap sonucu kazanılıyorsa da ortaklığa karşı pay sahibi sıfatına ve haklarına ulaşmak için pay defterine kayıt gerekmektedir.
Anonim Şirket Hisse Satış Vaadi Sözleşmesi Yapılabilir Mi?
Taraflar arasında yapılacak hisse satış vaadi sözleşmesini TTK’da engelleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Anonim şirketler hisse devri konusunda TTK’da hüküm bulunmadığından olası uyuşmazlıklarda TBK’nın satış vaadi konusundaki hükümlerine bakmamız gerekecektir.
Anonim Şirket Hisse Devrinin İptali Davası Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Anonim Şirket hisse devri işlemine karşı açılacak davalarda genel yetkili mahkeme şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesidir.
Anonim Şirket Hisse Devrinin İptali Davası Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Anonim şirket hisse devri konusunda çıkacak uyuşmazlıklar için TTK’da bir düzenlemeye yer verilmediğinden dolayı TBK 146.madde hükmünce verilen 10 yıllık zamanaşımı süresi esas alınır.
Şirket Devir Sözleşmesi Yargıtay Kararları
11. Hukuk Dairesi 2020/2049 E., 2022/3222 K. 20/04/2022 T.
“Davacının, davalı hesabına 150.000.- TL göndermesinden sonra tarafların ortaklığında dava dışı Max Dijital Baskı ve Reklamcılık Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. kurulmuş, 20.11.2015 tarihli Düzeltme Beyannamesi ile tadil edilen kuruluş ana sözleşmesinde 1.020 Pay karşılığı 25.500.- TL davalı, 980 Pay karşılığı 24.500.- TL davacıya ait olmak üzere şirketin sermayesinin 50.000.- TL olduğu tescil ve ilan edilmiş, Düzeltme Beyannamesine çekince konulmamıştır. Ayrıca davacı, şirketteki hisselerini davalıya devrederken 24.02.2016 tarihli Limited Şirket Pay Devri Sözleşmesi ile devrin kabulüne ilişkin aynı tarihli Ortaklar Kurulu kararında da davacının 980 paya karşılık hisse değeri 24.500.- TL olarak gösterilmiş, Limited Şirket Pay Devri Sözleşmesinde devir bedelinin nakten ve tamamen ödendiği belirtilmiş, davacı bu belgelerin düzenlenmesi esnasında da bir itiraz ileri sürmemiştir. Bu durumda davacının gönderdiği paranın sadece şirket payına ilişkin olmadığının, ispat yükü üzerinde bulunduğu halde davalının savunmasının aksini ve sebepsiz zenginleştiğini kanıtlayamadığının kabulü ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir.”
11. Hukuk Dairesi 2020/617 E., 2021/7147 K. 15/12/2021 T.
“Somut olayda, şirket ana sözleşmesi incelendiğinde, 6. maddesinde, hisse senetlerinin nama yazılı olduğu, 7. maddesinde de hisselerin devri hakkında Türk Ticaret Kanunu’nun 416. maddesi hükümlerinin uygulanacağına dair düzenlemelerin yer aldığı görülmüştür. Davacı tarafça da, şirket yönetim kurulunun 28.10.2008 tarih ve 44 nolu ve 25.03.2010 tarih ve 63 nolu kararlarıyla nama yazılı şirket hisseleriyle ilgili muvakkat ilmühaber bastırılmasına karar verdiği, yine 22.03.2011 tarih ve 67 nolu kararıyla nama yazılı hisse senedi ihraç edilmesine karar verdiği, 18.05.2011 tarih ve 5447-5448 numaralı matbaa faturasından da hisse senetlerinin basılmış olduğu iddia edilmiş ve birleşen davada dilekçesinde ve temyiz dilekçesinde “yönetim kurulunun 22.03.2011 tarih ve 067 nolu kararı uyarınca ihraç edilmiştir” ibaresini taşıyan davacı … namına yazılı hisse senedi örneğine yer vermiştir. Tüm bunlara rağmen davalı vekili, dilekçelerinde ve duruşmadaki beyanlarında 14.11.2011 tarihli devir tarihi itibarıyla nama yazılı hisse senedinin basılmadığını savunduğu halde mahkeme kararının gerekçesinde, davacının, şirketin hisselerinin nama yazılı olduğu ve hisse senetlerinin hangi tarihte basılmış olduğu iddiaları ile örneğini sunduğu hisse senedi ve matbaa faturasıyla ilgili herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Mahkemece, tarafların iddia, savunma ve delilleri kapsamında, şirket yönetim kurulu kararlarının ve ticaret sicil kaydının eksiksizce dosya içerisine alınıp incelenerek, şirketin hisselerinin devir tarihi itibariyle basımı yapılan nama yazılı hisse veya ilmuhaber senedi niteliğinde mi yoksa çıplak pay niteliğinde mi olduğu, hisse devrine dair alınan yönetim kurulu kararının devir şartlarını taşıyıp taşımadığı ve geçerli olup olmadığının tespiti ile sonuca varılması gerekirken, davacının ibraz ettiği ilmuhaber ve hisse senedi ihracına dair yönetim kurulu kararları, basılı hisse senedi örneği, matbaa faturası hiç değerlendirilmeksizin hisselerin çıplak olduğu ve bu nedenle alacağın temliki yoluyla yapılan devrin geçerli olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.”
Hisse devri sözleşmeleri konusunda hak kaybını önlemek açısından bir şirket avukatı aracılığı ile hareket etmenizi öneririz.
Bu yazımızda hisse devri sözleşmeleri hakkında sıkça sorulan soruları yanıtladık. Sizlerde konu hakkında soru sormak isterseniz alttaki formu doldurarak büromuza iletebilirsiniz.