İpotek kaldırma işleminin doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi, hak kayıplarını önlemek açısından son derece önemlidir. Bu makalemizde ipoteğin kaldırılması davası nedir, nasıl açılır sorularını ve müvekkillerimiz tarafından sıkça sorulan soruları cevaplandırmaya çalıştık. Sizde sormak istediğiniz soruları sayfanın en altından büromuza iletebilirsiniz.
İpotek Kaldırma Nedir?
İpotek kaldırma, ipotekli bir taşınmazın üzerindeki ipotek şerhinin tapu sicilinden silinmesi işlemidir. İpotek kaldırma, hukuki literatürde ipoteğin fekki ya da ipoteğin terkini olarak da adlandırılmaktadır. İpoteği sona erdiren durumlar şunlardır;
- İpoteğe konu olan borcun tamamen ödenmesi ve ipotekli alacaklının ipoteği terk etmesi
- Alacağın geçersiz olması: Örneğin, alacağı doğuran sözleşmenin usulsüz veya hileli olarak yapılmış olması veya alacaklı ile borçlunun aynı kişi olması gibi.
- Alacağın sona ermesi: Örneğin, alacağın zamanaşımına uğraması gibi.
- İpotek sözleşmesinin geçersiz olması: Örneğin, ipotek sözleşmesinin yazılı şekilde yapılmamış olması veya tarafların ehliyetli olmaması gibi.
- Taşınmaz sahibinin tasarruf yetkisinin olmaması veya kısıtlanmış olması: Örneğin, taşınmaz sahibinin reşit olmaması veya vesayet altında bulunması gibi.
- İpoteğin kaldırılması davası açılması ve mahkemece ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesi
İpotek Kaldırma İşlemi Nasıl Yapılır?
İpotek kaldırma işlemi genellikle iki şekilde yapılır;
- İpoteğe konu olan borcun tamamen ödenmesi ve ipotekli alacaklının ipoteği terkin etmesi: Bu durumda, borçlu olan kişi borcunu tamamen ödedikten sonra, alacaklı olan kişi veya kurumdan ipotek fek yazısının tapuya gönderilmesini talep eder. İpotek fek yazısı, ipotekli alacaklının borcun tamamını ödediğine ve ipoteğin kaldırılmasına rıza gösterdiğine dair resmi bir belgedir. Borçlu olan kişi, tapu müdürlüğüne başvurarak ipoteğin kaldırılmasını ister. Tapu müdürlüğü, belgeleri inceleyerek ipoteğin kaldırılmasına karar verir ve taşınmazın üzerindeki ipotek şerhini siler.
- İpoteğin geçersiz veya sona ermiş olması ve ipoteğin kaldırılması davası açılması: Bu durumda, borçlu olan kişi borcunu ödemiş olmasına rağmen, alacaklı olan kişi veya kurum ipoteği terk etmemiş veya ipotek fek yazısı vermemiş ise, borçlu olan kişi mahkemeye başvurarak ipoteğin kaldırılmasını talep eder. Davada, borçlu olan kişi borcun tamamını ödediğini veya ipoteğin geçersiz olduğunu ispatlamakla yükümlüdür. Mahkeme, delilleri değerlendirerek ipoteğin kaldırılmasına karar verirse, bu karar tapu müdürlüğüne gönderilir ve taşınmazın üzerindeki ipotek şerhi silinir.
İpoteğin Kaldırılması Davası Şartları Nelerdir?
İpoteğin kaldırılması davası, ipotekli bir taşınmazın üzerindeki ipotek hakkının tapu sicilinden silinmesi için açılan davadır. Bu dava, ipotekli alacaklının borcun tamamını ödediğini veya ipoteğin geçersiz olduğunu ispat etmesi halinde sonuçlanır. Taşınmaz maliki, tapu kütüğüne tescil edilmiş durumdaki ipotek hakkının geçersiz olması halinde, bu durumun düzeltilmesini, adına yolsuz tescil bulunan rehinli alacaklıdan talep edebilir. Rehinli alacaklı, taşınmaz malikinin bu talebine karşılık vermezse, yolsuz tescil dolayısıyla ayni hakkı zarara uğrayan malik mahkemeye müracaat edebilir. İpoteğin kaldırılması davasının şartları şunlardır;
- Davacının, ipotekli taşınmazın maliki veya ipotekli taşınmazı satın alan kişi olması gerekir. Davacı, ipotekli alacaklıdan farklı bir kişi ise, borçtan şahsen sorumlu olmaması gerekir.
- Davacının, teminat altına alınan alacağın geçersiz olduğunu veya sona erdiğini belgelemesi gerekir. Örneğin, borcun tamamen ödenmesine dair makbuz veya alacaklı tarafından verilen ipotek terkin belgesi gibi.
- Davacının, ipotek sözleşmesinin geçersiz olduğunu veya taşınmaz malikinin tasarruf yetkisinin olmadığını veya kısıtlandığını ispat etmesi gerekir. Örneğin, ipotek sözleşmesinin usulsüz veya hileli olarak yapıldığına veya taşınmaz malikinin reşit olmadığına dair deliller gibi.
Halkbank, Vakıfbank Ve Ziraat Bankası İpotek Kaldırma Nasıl Yapılır?
Kredinin çekildiği banka şubesi veya aynı bankaya ait olan yakın bir şubeye ipotek kaldırma talebi ile başvurulur. Banka şubesi gerekli kontrolleri yapar ve evrakları online sistem üzerinden tarar. Bazı bankalar bu gibi durumlarda ipotek kaldırma ücreti vb. isimler altında ödeme talep etmektedir. Bu gibi talepler hukuka aykırıdır. Buna rağmen ödemek isterseniz banka size iban numarası veya TC kimlik bilgilerinizle ödeme yapmanızı sağlayacak bilgileri iletebilir. Birçok banka, ipotek ücretini ödemek için gereken bilgileri mesaj olarak iletmektedir. İpotek kaldırma ücretinin ödendiğini gösteren dekont veya makbuz, kredinin bulunduğu banka şubesine teslim edilir ya da ödendiği sistem üzerinden görülebilir. Sonrasında banka tarafından elektronik ortamda ipotek fek yazısı tapu müdürlüğüne gönderilir.
İpotek Kaldırma Ücreti Ödemek Zorunda Mıyım?
Bankanız sizden ipotek fek yazısı ücreti ödemenizi isterse, bunu reddedebilirsiniz. Bankanız bu ücreti ödemeniz konusunda ısrar ederse, bu bedeli ödemeksizin ipoteğin kaldırılması davası açabilirsiniz. Zira bankaların kredi borcu sonlandığında kendiliğinden ipoteğin kaldırılması işlemlerini gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Kendileri tarafından yapılması gereken işlem için tüketiciden ödeme talep etmelerinin hukuk düzleminde hiçbir karşılığı yoktur. Mahkeme tarafından ipoteğin kaldırılmasına hükmedilmesi halinde bankaya ipotek fek ücreti ödemeksizin ipotek kaldırılacaktır.
İpoteğin Kaldırılması Davası Görevli Mahkeme Hangisidir?
İpoteğin kaldırılması davası kural olarak taşınmazın bulunduğu yerdeki asliye hukuk mahkemesinde açılır. Ancak bazı durumlarda görevli mahkeme, hukuki uyuşmazlığın konusuna göre değişebilir. Örneğin, aile konutuna ilişkin bir ipotek kaldırılması durumunda aile mahkemeleri görevli olabilirken, taraflar arasındaki uyuşmazlık tüketici işlemine dayanıyorsa tüketici mahkemesi yetkilidir. Ticari nitelikte bir dava söz konusuysa, görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi olacaktır. Eğer dava yanlış bir mahkemede açılırsa, süreç uzayabilir ve karmaşık hale gelebilir. Hak kaybını önlemek için mutlaka bir gayrimenkul avukatından yardım alınmasını tavsiye ederiz.
İpoteğin Kaldırılması Davası Arabuluculuğa Tabi Mi?
İpoteğin kaldırılması davası bir tespit davasıdır ve alacak veya tazminat talebi içermez. Bu nedenle, ipoteğin kaldırılması davasında zorunlu arabuluculuk şartı bulunmamaktadır.
İpoteğin Kaldırılması Davasında Harç Kim Tarafından Karşılanır?
İpoteğin kaldırılması davasında, yargılama masrafları davanın açılmasıyla birlikte başlangıçta davayı açan kişi tarafından karşılanır. Ancak dava sonucunda lehine bir karar verilmesi durumunda, bu yargılama masrafları davalıya yükletilir. Davanın tüketici tarafından açılması halinde ise tüketiciler harçtan muaf olduklarından herhangi bir harç ödenmeyecektir.
İpoteğin Kaldırılması Zamanaşımı Var Mıdır?
İpoteğin kaldırılması (ipoteğin fekki) davası, herhangi bir zamanaşımı süresine tabi değildir. Bu nedenle ne kadar zaman geçmiş olursa olsun taşınmaz üzerindeki hatalı tescil edilmiş ipoteği kaldırmak isteyen bir kişi bu davayı açabilir.
Ev İpotekli Krediyi Ödeyemezsem Ne olur?
İpotekli kredilerde borç ödenmezse bankalar, müşterilerin adlarına kayıtlı ve kredi miktarını karşılayabilecek değerde olan taşınır veya taşınmaz her türlü mülke haciz koyabilirler. Kredi ödemeleri tamamlanana kadar bankalar, evin üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına izin vermezler ve ödemelerin aksaması durumunda ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi yaparak gayrimenkulü sattırabilirler.
Web Tapu İpotek Kaldırma Nasıl Yapılır?
Doğrudan web tapu üzerinden ipotek kaldırma işlemlerinin yapılması mümkün değildir. Ancak kredi kullanarak edinilmiş bir konut üzerindeki ipoteğin kaldırılıp kaldırılmadığını, başvurudan sonra e-Devlet sistemi üzerinden kontrol edebilirsiniz.
İpotek kaldırma işlemini takip etmek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- T.C. kimlik bilgilerinizle e-Devlet’e giriş yapın.
- Arama kutusuna “Tapu Bilgileri Sorgulama” yazarak ilgili sayfaya gidin.
- Sayfada adınıza kayıtlı taşınmazlar listesini bulacaksınız.
- İpotek kaldırma başvurusu yapılan taşınmaz için “Detaylar” butonuna tıklayın.
- Açılan sayfada taşınmazın bilgilerini göreceksiniz ve altında “Taşınmazınızın üzerinde bulunan (şerh, beyan, rehin, irtifak hakkı vb.) için tıklayınız.” seçeneği olacak.
- Son sayfada “Taşınmazınıza ait herhangi bir şerh bilgisi bulunmamaktadır.” yazıyorsa, konut üzerindeki ipotek kaldırılmış demektir.
İpoteğin Kaldırılması Davası Yargıtay Kararları
“Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında kredi sözleşmesi imzalandığını, kullanılan kredi nedeniyle teminat olarak davacıya ait taşınmaz üzerinde ipotek tesis edildiğini, kredi borcunu erken kapattığını, davacı tarafından tüm masraflar karşılanmış olmasına rağmen, ipotek fek ücreti ödenmediğinden bahisle taşınmaz üzerine konan ipoteğin kaldırılamayacağının davalı tarafından bildirildiğini ileri sürerek sözleşmeye konu taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir…Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar Dairemizce onanmış, davacı bu kez karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Davacının dava tarihi itibariyle haklı olduğu anlaşıldığına göre davacı lehine 6.350,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken bu hususlar gözetilmeden davacı lehine 750.00 TL vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.” (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2015/7541 E. 2015/8461 K. 17/03/2015 T.)
İpoteğin kaldırılması davası ile ilgili aklınıza gelen her türlü soruyu aşağıdan büromuza iletebilirsiniz.
